හිම ඉවත් කිරීම : Snow 2

හිම වැටීම කිහිප විදියකට වෙනවා. සාමාන්‍ය වැස්ස වගේ දවස පුරා කඩින් කඩ පතිතවීම  වගේම අනෝරා වැස්සක් වගේ කෙටි කාලයක් ඇතුලත හිම වැඩි ප්‍රමානයක් වැටීමත් වෙන්න පුළුවන්. කෙටි කාලයකින් හිම ගොඩක් වැටෙන කුණාටුවක් භයානකයි. පාරවල් අවහිර වෙලා වාහන එහෙමම නවත්වන්න වෙන අවස්ථා පවා ඇතිවෙනවා. පිටතක නවත්තල ගිහින් එද්දී වාහනය නොපෙනෙන ගානට වැහිලා තියෙන්නත් පුළුවන්.

දවස පුරා හිම වැටීමත් ලෙහෙසි නැහැ. වාහනවල ගියත් පයින් ගියත් එක වගේ අසීරුයි.

තද වැස්සකට පාර නොපෙනී යන අවස්ථා වගේ සුදු පාට හිම නිසා මිටරයක්වත් දුර නොපෙනෙන අවස්ථා එනවා. බොහොමයක් වාහන හිම වැටෙන කාලයට දවල් පවා ලයිට් දාගෙන යන්නේ.

හිම වැටෙනකොට ලස්සණයි. ආසයි. ඒත් වතුර වගේ ගලායාමක් නැතිව එකතැන ගොඩ ගැහෙන නිසා හිම වැඩිපුර වැටුනම යන එන මාර්ගවලින් අයින් කරන්න ඕන. ස්ථානය අනුව හිම අයින් කරන්න යොදාගන්න උපකරණ වෙනස්.
ගෙවල් අවට හා වාහනවලට වැටෙන හිම ඉවත් කරන එක නිවැසියන්ගේ හා වාහන අයිතිකරුවන්ගේ වගකීමක්. හිම තියෙද්දී ඒ උඩින් වාහන ධාවනය වුනාම හිම තදවීමෙන්, පසුව අයිස් සැදී ලිස්සනවා. මඩ වගේ වෙනවා.
නිවෙස් අවට හිම අයින් කරන්න විශේෂ සවල් හා කුඩා මැෂින් උපයෝගී කරගන්නවා. හිමවල බර වගේම වැටිලා තියන හිම ප්‍රමාණය අනුව මේ සඳහා දරන්න ඕන වෙහෙස වෙනස්. හිම වැටෙන අවස්ථාවක අවට පරිසරය සෙන්ටිග්‍රේඩ් අංශක බින්දුවට වඩා අඩු නිසා, හිසේ සිට දෙපතුල් දක්වා සීතලට සුදුසු ඇඳුම් ඇඳගෙන සවලෙන් හිම එකතු කරමින් විසි කරලා හෝ තල්ලු කරමින් පාර පාදගන්න ඕනෙ. හැකිතාක් නිවසෙන් ඇතට හිම අයින් කරන්නේ සීතලෙන් එන බලපෑම අඩු කරගන්නයි.

කුඩා යන්ත්‍රවලින් හිම අයින් කරන්න සෙන්ටිමීටර් තුනකට වඩා ඝනට හිම වැටෙන්න ඕනේ. ඊට අඩු ප්‍රමාණයකට එය කාර්යක්ෂම නැහැ.
හිම පතනයකට හසුවූ  වාහනය සීරීමෙන් තොරව හිම ඉවත්කරගන්න පුළුවන් අගට තද රබර් තීරු සවිකරපු කුඩා අත් සවල්, බුරුසු වගේ උපකරණ වාහන තුළ නොවරදවා තිබෙනවා.

මහාමාර්ගවලට වැටෙන හිම ඉවත් කිරීම එම මාර්ග අයත් ප්‍රාදේශීය සභාවල වගකීමක්.  ප්‍රාදේශීය සභා සතුව තිබෙන හෝ පුද්ගලික ආයතන වලින් කුලියට ගන්නා හෝ වාහන වලින් හිම ඉවත් කෙරෙනවා. අධිවේගී මාර්ගවල නම් එකවර මෙවැනි වාහන දෙක තුනකින් හිම අයින් කරන්න වෙනවා. තල්ලු කරගෙන ගොස් මාර්ගය දෙපස ගොඩ ගැසීමයි කරන්නේ.

මිනිසුන්ට ඇවිදින්නට භාවිතා කරන මංතීරුවල හිම අයින් කිරීමත් ප්‍රාදේශීය සභාවලින් කරන්නේ. ඒ සඳහා කුඩා ප්‍රමාණයේ යන්ත්‍ර තිබෙන්නේ.
සාමාන්‍යයෙන් හිම වැඩිපුර වැටෙන බවට කාලගුණ නිවේදන ලද පසු මාර්ගවලට හා ඇවිදින මන්තීරුවල ලුණු කැට ඉසීම කරනවා. එහිදී මුලින් වැටෙන හිම දියවී යනවා. ලුණු මගින් අයිස්වල ද්‍රවංකය පහත හෙලීම නිසා මෙසේ සිදුවන්නේ. නමුත් ලුණු භාවිතා කරන්න පුළුවන් සෙන්ටිමිටරයක්ට අඩු මට්ටමේ අයිස් දිය කරන්නයි. බොහෝ වෙලාවට හිම ඉවත් කිරීමෙන් පසු ඉතිරිවන කොටස් දිය කරන්නයි ලුණු දාන්නේ. ඒ සඳහා විශේෂ ට්‍රක්වල ලුණු පටවාගෙන ගිහින් ඉසීම් උපකරණ මගින් හෝ සමහරවිට සවල් ආධාරයෙන් ලුණු විසිරුවනවා.

මේ විදියට පාරට ලුණු දානවට වාහන හිමියෝ එතරම් කැමති නැහැ. වාහන ඉක්මණින් දිරාපත් වෙන නිසා. මෙයින් පරිසරයට වෙන හානි ගැනත් නිතර කතා වෙනවා. ශාකවලට වගේම ජලයට එකතු වීමෙන් ජලජ ජිවින්ට වෙන හානි ගැනත්, බීමට ගන්නා ජලය දුෂණය ගැනත්  කියවෙනවා.  එහෙත් ලුණු තරම් කාර්යක්ෂමව පහසුවෙන් හා ලාභදායි ලෙස භාවිතා කරන්නට හැකි විකල්ප අඩුයි.

දුම්රිය මාර්ගවල හිම අයින් කරන්න ඒ සඳහා විශේෂිත Railway snow plough  තියෙනවා.

තද හිම පතනයකදී ගුවන් යානා කාල සටහන් වලටත් බාධා පැමිණෙනවා. ගුවන්යානා ධාවන පථ නිසි ලෙස පිරිසිදු කිරීමත්, visibility නියමිත අගයට වඩා වැඩිවීමත් සහතික වනතෙක් ගුවන් ගමන් නවතනවා.
යානය මත තිබෙන හිම ඉවත් කිරීමටත්, ගුවනේදී අයිස් බැඳීම වැලැක්වීමටත්, යානයේ තටු, stabilizers වැනි වැදගත් ස්ථානවල තිබිය හැකි දුෂිත ද්‍රව්‍ය ඉවත් කිරීමටත් මෙවන් දිනවල  ගමන් ආරම්භ කිරීමට මොහොතකට පෙර De-ice කිරීමක් කරනවා. (ගුවන් යානයක් තුල සිටියදී මෙවැනි අවස්ථාවක් අත්දැකීමට ලැබී තියෙනවා.  වීදුරු කූඩුවක් ඇතුලට දාල කූඩුව නාවනවා වගේ හැඟීමක් ආවේ).

මේ හැම විදියෙන්ම අයින් කරන හිම තට්ටු, ස්වාභාවිකව ඉර එලිය ලැබී වාෂ්ප වී හෝ උෂ්ණත්වය වැඩිවී හිම දියවී යනතෙක් හෝ වැස්සක් වැටි දියවෙනතෙක් හෝ පාර දෙපස, නිවෙස් අසල කඳු ගැහිලා තියනව. දවස් කිහිපයක්  යනකොට දුවිලි, කුණු එකතුවෙලා ලස්සණ සුදු ගතිය නැතිවෙනවා. ජලයේම චමත්කාරජනක අවස්ථාවක් වෙන හිම අනිත්‍යය දක්වන්නේ එහෙමයි.

උදව්:
https://jalopnik.com/how-and-why-we-de-ice-aircraft-before-takeoff-1657914108
https://www.foxnews.com/science/