නත්තල් ගසේ ඉතිහාස කතාව Christmas Tree

නත්තල් සමය ඇරඹීමත් එක්කම සැරසිලි පටන්ගන්නවා. ඒ අතරේ හැම වසරකම ලොව පුරා මිලියන ගණනක් නිවෙස් තුලට ආදරය, උණුසුම, එකමුතුව  අරගෙන එන නත්තල් ගහට තියෙන්නේ සුවිශේෂ තැනක්. ඉස්සරනම් නත්තලට දින දෙක තුනකට කලින් පයිනස් වර්ගයේ ගහක කොටසක් කපාගෙන හදාගත් නත්තල් ගස්, දැන් විවිධ අමුද්‍රව්‍ය ඇසුරු කරගෙනත්, විවිධ ආකාරයෙනුත්  හදනව. ප්ලාස්ටික්, රබර්, රෙදි කැබලි, කඩදාසි, කම්බි විතරක් නෙමෙයි වියලි පොල් මල්, හනසු මටලුවලින් පවා හදනවා. ඒ මොන විදියෙන් හැදුවත් හැඩය වෙනස් නොකරන්නත් වග බලාගන්නවා. ඉස්සර වගේ දෙසැම්බර් අග නෙමෙයි සමහර තැන්වල නොවැම්බර් මාසයේදීම නත්තල් ගස් දකින්න ලැබෙනවා.

 

වසර සිය ගණනක් මුළුල්ලේ සම්ප්‍රදායිකව පැවතගෙන එන නිවෙස් තුළ නත්තල් ගහක් සැරසීමේ චාරිත්‍රය කවදා කොහෙන් පටන්ගත් එකක්ද?  නත්තල් ගසේ පසුබිම් කතාව සොයාගෙන යාමේදී සදාහරිත ගස් සැරසීම පිලිබඳ විවිධ රටවල් හා ජාතීන් අතර පැතිරුණු සම්ප්‍රදායයන්, නත්තල් උත්සවය ඇරඹීමට බොහෝ කලකට පෙර සිටම තිබු බව ඉතිහාසඥයන්  මතුකරගෙන තියෙනවා. 

ශීත කාලය ආරම්භය සනිටුහන් කරන්නට විවිධ ගස් සැරසීම පිලිබඳ පුරාවෘත ඈත අතීතයේ සිටම පැවතෙනවා. ඊජිප්තු ජාතිකයන් යමක් වර්ධනය සංඛේතවත් කරන්නට දෙසැම්බර් අග පාම් අතු නිවෙසට ගෙනවුත් සරසා තිබෙනවා. දීර්ඝ සීත කාලවලට ශක්තිමත්ව ඔරොත්තු දීම සංඛේතවත් කරන්නට සීත කාලයේ කොළ හලන්නේ නැති පයිනස් වර්ගයේ සදාහරිත ගස්  චීන හා හීබ්රු ජාතිකයන් භාවිතා කර තිබෙනවා.

මධ්‍යතන යුගයේදී රෝමන්වරු අලංකාර අතු කපා ඒවායේ මුදුනේත්, ගස පුරාත්   ඉරේ ආකෘති සහිත ලෝහ සැරසිලි තබා උත්සව පවත්වා තිබෙනවා. මෙම උත්සව සැටර්නේලියා නමින් හැඳින්වෙන්නේ. ශීත කාලය ඇරඹීමට  මෙන්ම ඔවුන්ගේ කෘෂිකර්මය, ධනය හා විමුක්තියට අධිපති සැටර්නස් දෙවියන් පිදීමට දෙසැම්බර් 17 වනදායින් ඇරැඹී සතියක් පුරා මෙම උත්සව පවත්වා තිබෙනවා.

බටහිර යුරෝපයේ කෙල්ටික් ආගමේ උසස් පුජකවරු ශීත ඍතුව ආරම්භය (winter solstice) සමරන්න ඕක් ගස්වල ඉටිපන්දම් දල්වා, රන් පාට ඇපල් එල්ලූ බව කියවෙනවා.

මධ්‍යතන යුගයේ ආදම් හා ඒවාගේ මංගල්‍යය සැමරීමට දෙසැම්බර් 24 වෙනිදා ෆර් (පයින් වැනි ගස් වර්ගයක්) ගස්වල රතු ඇපල් එල්ලා සරසා, පරාදීසයේ ගස් ලෙස හඳුන්වා තිබෙනවා.

 සදාහරිත ගස් ක්‍රිස්තියානි නත්තල් උත්සවයේ කොටසක් ලෙස භාවිතා කරන්නට පටන්ගෙන ඇත්තේ මිට වසර 500 කට පමණ පෙර ජර්මනියේ දියි.  පැරණි සම්ප්‍රදායන් ආගමට ඇතුලත් කරගැනීමට ක්‍රිස්තියානි මිෂනාරීන් යම් ඉඩක් දීමක් කර තිබෙනවා. 1531 දී ජර්මනියේ ඇල්සෙස් නගරයේදී (දැන් මෙම ප්‍රදේශය අයත්වන්නේ ප්‍රංශය ටයි) මුල්වරට නත්තල  සඳහා වගා  කළ ගස් විකුණා තිබෙනවා. එම ගස් සැරසීමක් නැතිවයි නිවෙස් තුල තබාගෙන ඇත්තේ.  මුලින්ම නත්තල් ගසක් සරසා තිබෙන බවට වාර්තා වෙන්නේ 1610 ලැට්වියාවේදී. මේ කාලයේ ගස සරසා තිබෙන්නේ කඩදාසි රෝසමල්, පලතුරු හා රසකැවිලි වලිනි. ඉන් පසු කාලයේ  රිබන්, ලේස්, ලෝහ හැඩතල, කුඩා පොත් හා කැවිලි වලින් සැරසීම කර තිබෙනවා.  ඊටත් පසු කලක දල්වන ලද ඉටිපන්දම් උපයෝගී කරගත් බවට සඳහන්.

දාහත්වන හා දහඅටවන සියවස් වල ඔස්ට්‍රියාවේ හා ජර්මනියේ නිවෙස්වල අනෙක් පසට හැරවූ සදාහරිත ගස් මුදුන්, නිවසේ සාලයේ පැත්තකින් එල්ලා ඇපල්, කජු වර්ග,හා රතු රිබන්වලින් සරසා තිබු බව කියවෙනවා. 19 වන සියවසේදී   නත්තල් ගස්  උතුරු යුරෝපා රටවලට පැතිර ගොස් තිබෙනවා. ( මේ කාල වකවානු ගැන ඉතිහාසඥයන්ගේ යම් පරස්පරතා තිබුණත් සාමාන්‍ය එකඟතා ඇති බව පෙනෙනවා).

 වික්ටෝරියා රැජින, ජර්මනියේ  ඇල්බට් කුමරා හා විවාහ වූ පසු 1834දී වින්ඩ්සර් මාලිගයේ නත්තල් ගසක් තැබීමෙන් මෙම චාරිත්‍රය එංගලන්තයේ සිඝ්‍රයෙන් පැතිරිලා. ඉන්පෙර වික්ටෝරියා රැජිනගේ මිත්තනිය වන චාර්ලට් රැජින 1800දී වින්ඩ්ස්ර්හි  විශේෂ නවාතැනක නත්තල් ගසක් තැබූ බව ඉතිහාසයේ සඳහන් වෙනවා.

ඇමරිකාවේ නත්තල් ගසක් ගැන මුලින්ම සඳහන් වන්නේ 1747 දී පෙන්සිල්වේනියාවේ ජර්මන් මොන්රෝවියානු පල්ලියේ කුඩා දරුවන් වෙනුවෙන් සකස් කල එකකි. මෙහිදී ගස සරසා නැති අතර, ඒ වටා ලි ආවරණයක් සකසා එහි ඉටිපන්දම් දල්වා තිබෙනවා. ඇමරිකාවේ බ්‍රිතාන්‍ය විප්ලවය සිදුවන සමයේ බ්‍රිතාන්‍යයට සහයට ගෙනගිය ජර්මන් යුධ සෙබළුන් සිටි ඉලිනොයිස්හි ඩියර්බෝන් කඳවුරේ  නත්තල් ගසක් තැබූ බව 1777 ලිඛිතව සටහන්. ඉන්පසු බැරැක්ක තුල මෙය චාරිත්‍රයක්ව තිබෙනු පෙනී යනවා. 

2018 මෙලනියා ට්‍රම්ප් විවෘත කල බ්ලූ රූම් නත්තල් ගස 

සරසන ලද නත්තල් ගසක් ඇමරිකාවට හඳුන්වා දී තිබෙන්නේ 1842 දී චාල්ස් මිනේග්රෙඩ් නැමැත්තෙක්. ධවල මන්දිරයේ මුල් වරට නත්තල් ගසක් තබා ඇත්තේ ජනාධිපති ෆ්‍රැන්ක්ලින් පියර්ස්ගේ කාලයේදියි (1853-1857).  ධවල මන්දිරයත් වොෂින්ටන් ස්මරකයත් අතර ඇති Ellipse හි ජාතික නත්තල් ගසක් දැල්වීමේ උත්සවයක් ඇමරිකානු ජනාධිපති තුමාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් 1923 සිට සිදුවෙනවා.
එසේම ධවල මන්දිරයේ blue room තුළ රටේ පළමු කාන්තාවගේ  ප්‍රධානත්වයෙන් සෑම වසරකම සත්‍ය  නත්තල් ගසක් ප්‍රදර්ශනය වෙනවා.

යුරෝපා ජාතින් ආසියානු රටවල් යටත් විජිත කරගැනීමත්, ආගම පැතිරවීමත් සමග පෙරදිග රටවල ක්‍රිස්තියානි ආගම වැළඳගත් අයගේ නිවෙස්වල හා පල්ලි තුළ එම රටවලට අවේනික නොවෙන ශාකවලින් තැනූ නත්තල් ගස් තැබීම ප්‍රචලිත වී තිබෙනවා. 

මෑතක් වනතෙක්ම ක්‍රිස්තියානි ආගමික නිවෙස් තුල සැරසිල්ලක් වූ නත්තල් ගස්, දැන් ආගම් භේදයකින් තොරව විවිධ ස්ථානවල නත්තල, වර්ෂාවසාන නිවාඩුව, නව වසර මෙන්ම ව්‍යාපාරයන් පිළිබිඹු කරන්නත් එළිමහනේ දැල්වෙනු පෙනෙනවා.

විඳ දරාගැනීම සංඛේතවත් කරන, ක්‍රිස්තියානි ආගමටත් වඩා ඉපැරණි නත්තල් ගස, මේ අනුව එක ආගමකට අයත් නොවී, අපගේ සංවේදී ඉන්ද්‍රියයන් පිනවනු පමණකින්  නොනැවත, ලොවේම සම්ප්‍රදායන්ද සංවේදනය කරනු දැනෙනවා.

උදව්:

Christmas Trees: Christmas Celebration Folklore: Folklore and Farming
Christmas Tree Folklore and History: Rick Dungey
www.salisburygreenhouse.com/christmas-tree-history-folklore/
http://extension.illinois.edu/trees/traditions.cfm
www.sott.net/309632-Io-Saturnalia-The-Roman-roots-of-Christmas
www.brownsvilleherald.com/news/