තරුණකම නිසා වැඩිදුර නොහිතා සිදුකරන දෙයින් තමාත් විපතට පත්වී දෙමාපියනුත් දුකෙහි හෙලන දරුවන් ගැන සත්ය කතා ඕනෙතරම් අහන්න තියනව. මේ කතා දෙක වැරදි ලෙස ආහාර ගැනීම නිසා නිරපරාදේ නැතිවී ගිය ජිවිත දෙකක් ගැනයි.
ගොලයෙක් කා මියගිය තරුණයා
කවුරුහරි ඔබට බිත්තියේ බඩගාන ගොලයෙක් හෙවත් හංගොල්ලෙක් (slug) කන්න කිව්වොත් ඔබ කනවද? 😖
සෑම් බෙලාර්ඩ් රගර් ක්රීඩකයෙක් වගේම මිතුරු මිතුරියන් හා පවුලේ අය සමග සතුටෙන් දිවි ගෙවූ කෙනෙක්. ඔහුගේ ජීවිතය වෙනස් වෙන සිදුවීම වුණේ අහම්බයෙන්.
ඕස්ට්රේලියාවේ සිඩ්නි නුවර ජිවත් වූ ඔහු මිතුරන් කිහිප දෙනෙක් සමග රතු වයින් රස විඳීමේ වැඩිහිටි මට්ටමේ පොඩි සාදයක් මිතුරු නිවසක පසුපස වත්තේ පැවැත්වුවා. එවිට ඔහුගේ වයස අවුරුදු 19යි. ප්රීතිමත් කතාබහේ යෙදෙන අතර ඔවුන් සිටි ස්ථානය ආසන්නයේ කොන්ක්රීට් බිත්තිය මත බඩගාන ගොලයෙක් දුටු සෑම් "මම මේකව කන්නද" කියා මිතුරන්ගෙන් අසන්න ඇත්තෙත් විහිලුවට. මිතුරන්ට එය වලක්වන්නට සිතෙන්නට නැත්තෙත් විනෝදයක් ලබන්න නිසා වෙන්න ඇති.
ඇහු පරක්කුවෙන් සෑම් ඌව එක කටට ගිල දමන්න ඇත්තේ වැඩිදුරක් හිතන්නේ නැතිව. කුඩා දරුවෙකුත් දෙපාරක් හිතන තරමේ දෙයක් නොහිතාම කරන්නට පෙළඹෙන්න ඇත්තේ අවාසනාවටම විය යුතුයි.
ඔහුට එකවර රෝගී තත්වයක් ඇතිවුනේ නැහැ.
දින කිහිපයකට පසු පාදවල ඇතිවූ අධික වේදනාව ගොලයා ආහාරයට ගැනීම නිසා ඇතිවූවක්ද කියා ඔහුටම සිති මවට ඒ බව කිවූ විට මව ඒ කරුණ බැහැර කළත්, ඔහුගේ පියාට වැළඳී ඇති multiple sclerosis රෝගය වැළඳෙන්නට එනවාදැයි සැක සිතුනු නිසා රෝහලට කැටිව ගිහින් තියෙනවා.
රෝහලේදී කළ පරීක්ෂණ වලින් හෙලිවුයේ සෑම්ට මියන්ට වැළඳෙන පෙනහළු රෝගයක් වන rat lungworm ආසාදනය වී ඇති බවයි. මෙම රෝගය ඇතිකරණ නෙමටෝඩා පනුවා මියන් වැනි සතුන් තුළ පරපෝෂිතව ජිවත්වන අතර, මී වසුරු කන ගොලයන් හා ගොළුබෙල්ලන් තුලත් හමුවෙනවා. මිට අමතරව පලාවර්ග හොඳින් නොසෝදා කෑමෙනුත්, ඉස්සන්, කකුලුවන් ප්රමාණවත් ලෙස පිසින්නේ නැතිව කෑමෙනුත් මිනිසා තුළට ඇතුලු වෙන්න පුලුවන් පලාවර්ග තුලත් එම සතුන් තුළත් රෝගය ඇතිකරන පනුවන් වෙසෙන නිසා. ගෙවත්තේ වැඩ කිරීමෙන් පසු නිසිලෙස දැත් නොසේදිමෙන්ද ගොළුබෙලි ශ්රාව තැවරුණු තැන් අතගැටීම තුලින් ආසාදනය වන්නට පුළුවන්.
මිනිස් සිරුරට ඇතුළු වුනත් බොහෝ දෙනෙක්ට කෙටිකාලින හිසරදය වැනි සරල ලක්ෂණ මිස බරපතල රෝග ලක්ෂණයක් නොපෙන්වුවත්, කලාතුරකින් අයෙක්ගේ මොලයට හානිකරන eosinophilic meningo- encephalitis රෝගය ඇති කරනවා. සෑම්ට මේ අවාසනාවන්ත තත්වය ඇතිවුණා. මොලය අසාදිත තත්වය ඇතිවී සුවවෙන අය සිටියත් සෑම් දින 420 ක සිහි මුර්ඡ තත්වයකට වැටුණා. දෙමාපිය මිතුරන් තුල බලාපොරොත්තු ඇති කරමින් වසරකටත් වැඩි කාලයකට පසු නැවත සිහිය පැමිණියත් ඒ සියලු ගාත්රා පණ නැතිව අංශභාග තත්වයෙනුයි. ඔහුගේ මොලයේ ක්රියාකාරිත්වයත් අඩපනව තිබුණා.
රෝගී වී වසර තුනකට පසු රෝහලෙන් රෝද පුටුවක ආධාරයෙන් පිටවුයේ සිරුර අර්ධ ලෙස පණ නැති, මොලය නිසි ලෙස ක්රියා නොකරන ආබාධිතයෙකුයි.
නැවත සුවවී මුල් තත්වයට පැමිණේ යයි මුලදී බලාපොරොත්තු තිබුණත් තත්වයේ කිසිදු වෙනසක් වුණේ නැහැ. මවගේ වදන් වලින්ම කිවහොත් " It's devastated, changed his life forever, changed my life forever. It's huge. The impact is huge".
රජයේත්, විවිධ සංවිධානවලත්, මිතුරු මිතුරියන්ගේත් ආධාර ඇතිව සම්පුර්ණයෙන් අනුන් මත යැපෙන රෝගියෙක් ලෙස මව සෑම්ව රැකබලාගත්තා. ආහාර පාන පවා දුන්නේ බටයක් ආධාරයෙනුයි. ඔහුට කියන දේ වැටහුණු නමුත් ප්රතිචාර දැක්වීමට සමත්කමක් තිබුනේ නැහැ. නිතර වලිප්පු තත්වයන් හා සිරුරේ උෂ්ණත්ව පාලන අපහසු තත්වයන් ඇතිවුණා. ඉතාම ක්රීඩාශීලි විනෝදකාමී ජිවිතයක් ගතකළ තරුණයා තත්පර ගණනකින් ගත්, අනවශ්ය හදිසි තීරණයක් නිසා පවුලේ සැමගේ ජිවිතත් සදාකාලික දුකට හෙලුවා.
මේ අවාසනාවන්ත තරුණයා රෝගී වී වසර අටකට පසුව නොවැම්බර් දෙවැනිදා මෙලොවින් සමුගත්තා.
"එය කාගෙවත් වරදක් නොවේ. තරුණයෝ යහළුවෝ එකතු වුනාම කා අතිනුත් විහිලුවට වෙන්න පුළුවන් මෝඩ වැඩක් විතරයි" සෑම් ගේ මව පවසනවා.
නොසිතා කරන සරල ක්රියාවකින් කෙතරම් විනාශයක් සිදුවිය හැකිදැයි, එම සිදුවීම වැලැක්වීමට නොහැකිවීම ගැන අදටත් දුක්වන සෑම් ගේ මිතුරෙක් මාධ්යයට පවසා තිබෙනවා.
පෑන්කේක් තරගයකට දිවි දුන් තරුණිය
ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ Sacred Heart විශ්ව විද්යාලයේ ඉගෙනුම ලබමින් සිටි කේට්ලින් නෙල්සන් ගේ පියා මියගොස් තිබුණේ ඇය පස් හැවිරිදිව සිටියදීයි. ඒ 2001 නිව්යෝක් හි ලෝක වෙළඳ මධ්යස්ථානයට එල්ලවූ ප්රහාරයේදී පොලිස් නිලධාරියෙක් ලෙස විපතට පත්වූවන් ගලවා ගනිමින් සිටියදීය. දැනුම් තේරුම් ඇති වයසේ සිටම අන් අයට උදව් කිරීම ජිවිතයේ අංගයක් කරගත් කේට්ලින්, නිතර ස්වේච්ඡා සේවයේ යෙදුනා. Social Work පාඨමාලාව හදාරමින් සිටි ප්රියමනාප ජනප්රිය සිසුවියක වුණ 20 හැවිරිදි ඈ, ග්රීක් සතිය නිමිත්තෙන් විශ්ව විද්යාලයේ සංවිධානය කර තිබු පෑන්කේක් කෑමේ තරගයට ඉදිරිපත් වන්නට ඇත්තේ සංවිධායකයන්ට සහය වීමක් විදියට.
තරගය ආරම්භ වීමෙන් අනතුරුව සෑහෙන පෑන්කේක් ප්රමාණයක් අනුභව කරමින් සිටි කේට්ලින්ගේ සිරුර එකවරම ගැස්සෙන්නට පටන්ගත් අතර ඇය බිමට පතිත වුනා. ආහාර හිරවීමක් වෙන්නට ඇතැයි සැකකළ හෙද සිසුවියෝ දෙදෙනෙක් වහාම ඉදිරිපත් වී කෘතීම ශ්වසනය දෙමින් ඇයව යථා තත්වයට පත්කිරීමට උත්සහ දරුවා.
වෛද්ය ආධාර ලැබෙනවිට ඇයගේ හර්දය ස්පන්දනයත් අඩුවෙමින් තිබුණා. අතුරු වෛද්ය සේවයේ නිලධාරියා සිය ඇඟිලි ආධාරයෙන් මුව තුල සිරවී ඇති ආහාර ඉවත් කරමින් කෘතීම ශ්වසනය දෙමින් රෝහල වෙත ගෙනගියා. එතනින් වැඩි පහසුකම් ඇති නිව්යෝක් රෝහලට මාරු කර යැව්වත් දින තුනකට පසු කේට්ලින් මෙලොව හැර ගියා. පශ්චාත් මරණ වාර්තාවේ කියවුණේ ආහාර නිසා ශ්වසන මාර්ගය අවහිර වී හුස්ම ගැනීමට නොහැකිවීමෙන් මරණය සිදුවූ බවයි. මෙම අවාසනාවන්ත සිදුවීම සිදුවුනේ පසුගිය වසරේ දෙසැම්බර් මාසයේදීය.
දැඩි කම්පාවට පත්ව සිටින කේට්ලින් ගේ මව දැන් එම කතෝලික විශ්ව විද්යාලයට එරෙහිව නඩු මගට පිවිස සිටින්නීය. මෙවැනි අන්තරාදායක තරගයකට අවසර දීමත්, තම දියණිය අනතුරට පත්වූ අවස්ථාවේ වෘත්තීය වෛද්ය සේවාවක් සුදානමින් නොසිටීමත් යන කරුණුවලට බලධාරීන් වැරදිකරුවන් කොට ඒ සඳහා වන්දියක් ඉල්ලා සිටියි.
"මෙය හදිසි අනතුරක්. විනෝදයට සංවිධානය කර තිබු දෙයකින් මෙවන් අනතුරක් සිදුවිය හැකි බව අනුමාන කර ඒ සඳහා පුර්ව සුදානමක් නොතිබීම වරදක්. ඇගේ මුව පුරා, දත්වල කොන්ක්රීට් මෙන් පෑන්කේක් ඇලී තිබු බව හෙළිවුණා. කිසිදු ප්රමිතියකින් තොර මෙවැනි තරග සංවිධානය කරීමට ඉඩදීම වරදක්. මේවා මිනිස්සු හිතනවට වඩා භයානකයි. විශේෂයෙන් අධ්යාපන ආයතන මෙවන් තරග සඳහා යෝග්ය ආහාර මොනවද, ඒ කොපමණ ප්රමාණයක්ද යන සිමා කලින් නිර්ණය කිරීමෙන් ජිවිත අනතුරේ වැටීම වැළකෙනවා. " නීතිමය ක්රියාමාර්ග ගැනීමට හේතු පහදන නීතිඥවරිය පවසනවා.
"නෙල්සන් පවුල බලාපොරොත්තු වන්නේ මෙහි භයානකකම හෙළිදරව් කිරීම මගින් අනාගතයේ තවත් මවකට දරුවෙක් අහිමිවීම වැලැක්වීමයි".
↔↔↔↕↕↕↔↔↔
උදව්:
www.news.com.au/lifestyle/health/
www.health.nsw.gov.au/Infectious/factsheets/Pages/rat-lung-worm.aspx
www.thesun.co.uk/news/5951461/sam-ballard-
https://au.news.yahoo.com/
www.cbsnews.com/news/mom-of-caitlin-nelson-
ජීවිත අහිමි වීමෙන් පසුව කොපමණ වන්දියක් ලැබුණද එය පිරිමැසිය හැකි නොවේ. එහෙත් මෙවැනි නඩුවක් පැවරීමෙන් නෙල්සන් පවුල අපේක්ෂා කරන පරමාර්ථය උතුම් එකක්. මෙසේ සිංහලෙන් ලියැවුන ඔබේ ලිපිය ද මහඟු මෙහෙවරක්
ReplyDeleteතම දරුවා නැතිවුනත්, එහි හේතුව ගැන වෙනත් අයගේ අවධානය යොමු කිරීම වටිනා බවයි මාත් හිතන්නේ.
Deleteස්තුතියි ඇගයීමට
ස්තුතියි! හොඳයි!! පලදායී!!!
ReplyDelete🙂
Delete